(On)voorspelbare vrije dagen
Gisterenavond om 9 uur hoorden wij dat vandaag een vrije dag zou zijn. Vandaag vindt in Kameroen de inauguratie plaats van de nieuwe/oude president, en om te zorgen dat iedereen in staat was om hem toe te juichen, had hij ’s avonds besloten dat iedereen een vrije dag zou krijgen. In Nederland weten we al…
Kinderen of bedelaars? Of beide?
In Europa leren we onze kinderen dat ze geen snoepjes of andere zaken van vreemden mogen aannemen. Niet gezond, niet hygiënisch, niet veilig. Waarom verandert dat dan zodra mensen in een ontwikkelingsland komen? Daar hebben die arme en dus zielige kindertjes met hun mooie bruine ogen vast wel behoefte aan onze snoepjes, pennen of afgedankt…
Tweets
Donald Trump doet in de Amerikaanse verkiezingen nogal eens boude uitspraken. In het westen worden die, afhankelijk van politieke voorkeur, stompzinnig, geweldig of ronduit weerzinwekkend gevonden. Afrikanen hebben er een spel van gemaakt, dat ze gebruiken om zowel het Amerikaanse superioriteitsgevoel op democratisch gebied te bespotten als om kritiek te leveren op hun eigen verkiezingen.…
Waar ik trots op ben
Hier ben ik trots op: Ik ben trots op deze mensen die die extra stap tóch durven zetten, al is dat soms eng of moeilijk. Op mensen die het comfort van het bekende achter laten en nieuwe dingen proberen, om zelf te groeien of een grotere bijdrage te kunnen leveren aan hun gemeenschap. En ik…
Twee perspectieven
Hij staart naar het glas water in zijn handen, zonder het echt te zien. Deze jonge man, sinds een half jaar mijn collega, stond vanochtend voor de deur om te vertellen dat ons kantoor vandaag dicht blijft en dat we beter niet de straat op konden gaan. Nu zit hij aan mijn keukentafel, de gebruikelijke…
Eén jaar
Ratelende geweren vreugdevuur ontbrandt voor allen in het land vrijheid om te leren Dromen van het zoete Een tijd die ieder begroette Ratelende geweren strijd die weer ontbrandt ieder kiest een kant tussen twee kijvende heren Dromen van het zoete Een tijd die niemand ontmoette
Over de continenten
Azië en Afrika, twee verschillende continenten. Andere cultuur, andere gebruiken, andere mensen. Voor Cambodja en Zuid-Sudan geldt dan ook nog eens een volstrekt ander niveau van ontwikkeling. Toch zijn er ook veel herkenbare dingen. Sommige problemen zijn gelijk. Net als in Zuid-Sudan is er in Cambodja een overheid die de taken zoveel mogelijk op het…
Vaarwel aan de vrouwen van Zuid-Sudan
De vrouwen van Zuid-Sudan zijn sterk, ze moeten wel. Opnieuw zijn de vrouwen en kinderen de grootste slachtoffers van de gevechten in het land. Tegelijkertijd krijgen ze niet of nauwelijks een kans om deel te nemen aan de vredesonderhandelingen. Zoals in zoveel gevallen worden ze grotendeels genegeerd en krijgen ze geen kans om mee te…
Kinderen van Zuid-Sudan
20 december 2013 ben ik noodgedwongen vertrokken uit Zuid-Sudan. Dat was toen balen en dat is het nog steeds. Ik wil terug, graag zelfs. Veel mensen begrijpen dat niet en vragen waarom ik terug wil naar een land waar gevochten wordt en het niet veilig is. Waarom? Om deze kinderen. Om hun leven, hun toekomst.…
Zelfbediening
Zelfbediening in de horeca is in veel landen een bekend fenomeen, zowel voor eten als voor drinken. Voordeel voor de klant is meestal een lagere prijs, maar daar staat tegenover dat de kwaliteit van met name het gebodene over het algemeen op zijn best matig is (uitzonderingen daargelaten). Maar de vorm van die zelfbediening verschilt…
Knallen
De knallen blijven elkaar opvolgen. Tien, twintig, dertig achter elkaar ratelen ze door. Van verschillende auto’s gaat het alarm tegelijkertijd af. Ik ruik de kruitdamp in de lucht. De paarden even verderop rennen weg maar kunnen geen kant op en blijven in paniek rondjes draaien. Een doffe dreun klinkt in de verte. Ramen trillen in…
Evacuatie uit Zuid Sudan
We zijn weg uit Wau. Een jaar geleden schreef ik exact dezelfde woorden, in dezelfde situatie. We zijn opnieuw geëvacueerd, moesten weg vanwege de onveiligheid. Toch is het nu heel anders. Waar er vorig jaar geschoten werd rondom ons huis en er doden vielen in Wau is het er nu rustig. Wau zelf is veilig,…
Vredige kerst? Ja, maar niet in Wau!
UPDATE 22/12: Om 16.05 aangekomen op Schiphol, we zijn de komende tijd in Nederland. UPDATE 21/12: Vannacht om 5.00 uur vliegen we naar Nairobi, morgenmiddag komen we op Schiphol aan. Wat een reis! UPDATE 20/12: We zijn in Uganda gearriveerd. Morgen kijken hoe we verder gaan. UPDATE 19/12 avond: Het plan is nu dat we…
Training
“Wat gebeurt er dan met de dief van jullie medicijnen als je hem gepakt hebt?” Ze kijkt me verbaasd aan, haalt dan haar schouders op en geeft glimlachend antwoord. “We geven hem een pak slaag.” Ik schiet in de lach en bedenk dat het hier inderdaad het meest waarschijnlijke scenario is, maar het gewenste antwoord…
Sociale cohesie
Iedereen wist hoe goed of slecht ik op school of het sportveld presteerde, de buren wisten eerder dat ik een nieuw vriendje had dan mijn vrienden, iedereen had een mening over het feit dat ik een kort rokje droeg, ging studeren of ver weg op vakantie ging, ik kon nooit eens onopgemerkt over straat lopen.…
Waarom maak je hem niet gewoon dood?
“Waarom maak je hem niet gewoon dood?” “Pardon? Dat dacht ik toch niet.” De verblufte uitdrukking op mijn gezicht maakt duidelijk dat ik niets van de uitspraak van mijn collega begrijp, evenmin als hij mijn verbazing overigens begrijpt. Nee, er is geen gewapend conflict aan de gang, ik hoef me ook niet te verdedigen tegen…
Nieuwe huisgenoten
We hebben nieuwe huisgenootjes, gisteren geboren in onze houtskoolvoorraad. Vijf stuks, zoals te zien op onderstaande foto. Even goed kijken, sommige zijn net zo zwart als de houtskool. Zijn ze niet ontzettend schattig?
Volkslied
Gisteren begonnen de buurkinderen, tussen de 5 en 12 jaar oud, in plaats van de gebruikelijke gospels (katholieke lagere school) ineens het Zuid-Sudanese volkslied te zingen. Dat zie ik in Nederland nog niet zo snel gebeuren. Het Wilhelmus is geschreven rond 1570, op nog oudere muziek. Het is in deze combinatie van tekst en muziek…
Een meisje dat droomt van voetbal
Angelina stopte haar voetbalschoenen in haar tas en deed haar slippers aan haar voeten. “Dag mam, ik ga trainen, ik zie je later.” Haar moeder keek op van het houtskoolvuurtje waar het eten al een uur stond te pruttelen. “Ga je nu al weer? Haal je onderweg nog even cassave op de markt?” Angelina zuchtte.…
Supermarkt
Wat een overdaad. Wat een licht. Wat een koelte. Wat een ruimte. Mijn eerste gevoel bij het binnenstappen van een Nederlandse supermarkt vlak na aankomst was verwondering. De gemiddelde supermarkt in Nederland heeft een oppervlakte van zo’n 1.000 vierkante meter. Vijf soorten pindakaas, dertig soorten vruchtensap, drie soorten meloen, het is allemaal heel gewoon en…
Water
Ik drink waterIk drink water uit de kraanIk drink water uit de kraan en blijf gezond. Vanzelfsprekend? Dat is het een groot deel van mijn leven wel geweest. Water was er altijd en het was altijd schoon, dus dronk ik het rechtstreeks uit de kraan. Het afgelopen jaar in Zuid Sudan was dat anders. Wau…
Waar je vandaan komt
Het begrip “IDP” is hulpverlenersjargon. Het betekent “internally displaced person”, oftewel een vluchteling in eigen land. Het zijn mensen die van het ene deel van hun land naar een ander deel gevlucht zijn. De redenen daarvoor zijn divers. Het kunnen gewelddadige conflicten zijn, maar ook een natuurramp als een overstroming, droogte die hongersnood veroorzaakt of…
Run for light
Drie VSO-volunteers hebben meegedaan aan de “Run for Light”, een duathlon georganiseerd door de VN. Gesponsord 5 km hardlopen en 5 km fietsen voor het goede doel; zonnepanelen voor de kinderafdeling van het ziekenhuis. Het ziekenhuis heeft een generator, maar die gaat regelmatig stuk en bovendien is brandstof niet altijd beschikbaar. Dan zijn sommige behandelingen…
Planning
De planningshorizon in Zuid-Sudan bedraagt ongeveer vijf minuten. Daarna kan alles weer anders zijn. “Inshallah”, als god het wil, is dan ook één van de meest gebruikte termen hier. Het wordt gebruikt als antwoord op alles wat meer dan die vijf minuten verwijderd is van het nu. Dus ook als reactie op standaarduitdrukkingen als “prettig…
Het gezicht achter de statistiek
Ik heb eerder geschreven over vrouwenmishandeling, misbruik en achterstelling. Een onvermijdelijk thema als je werkt bij een vrouwenorganisatie in Zuid-Sudan. Op basis van een overweldigende hoeveelheid van statistieken is het makkelijk te constateren dat er hier veel mis is op het gebied van vrouwenrechten. Maar statistieken zijn cijfertjes, massa’s, onpersoonlijk. Tot het moment dat die…
Nieuws
Ik ben een nieuwsliefhebber. Niets lekkerder dan ’s morgens in de trein stappen met de ochtendkrant en van al het landelijke en plaatselijke nieuws op de hoogte weer uitstappen. Helaas woon ik op de verkeerde plek. Nog afgezien van het feit dat ik op 5 minuten lopen van mijn werk woon en die trein dus…
Luxe
Ontberingen te over hier in Zuid-Sudan. Maar niet alleen maar… we hebben ook luxe! Onze dagelijkse luxe is de tuin met bomen. We hebben een groot stenen huis en dat is fijn. We hebben weliswaar geen elektriciteit maar wel stromend water. Meestal hebben we een warme douche omdat het water in de tank door de…
Hippo’s in Wau
Volgens de verhalen leven er nijlpaarden in de rivier de Jur die langs Wau stroomt. Een vage foto op internet was daarvan het bewijs. Lang heb ik gedacht dat het één van de onzinverhalen was die hier de ronde doen, geen nijlpaard te zien tenslotte. Het verweer was dat ik moest wachten tot het droge…
Khawaja
“Khawaja, how are you?” Het jongetje is een jaar of zes, zijn bruine ogen kijken me trouwhartig aan vanonder zijn bruine krullen. Waarschijnlijk heeft hij net zijn eerste Engelse lessen gehad op school of heeft hij een oudere broer of zus die hem deze zin heeft geleerd. Mijn antwoord leidt tenminste niet tot enige herkenning.…
Gezondheid
Er is geen functionerende gezondheidszorg in Zuid-Sudan. Als het er wel zou zijn, was het onbetaalbaar. Niet omdat het zo duur is om medicijnen te distribueren in een land waar de wegen het grootste deel van het jaar onbegaanbaar zijn. Niet omdat het personeel van de gezondheidscentra een groot deel van de dag niets doet…
Internationale vrouwendag
In Nederland ben ik er nooit geweest. Te druk, geen tijd, te ver, alle excuses die je kunt bedenken zijn natuurlijk van toepassing. De waarheid is dat ik er nooit veel aandacht aan heb besteed en het niet zo belangrijk vond. Internationale Vrouwendag. In Zuid-Sudan is dat anders. Er is nog een wereld te winnen…
Stof
De aarde is rood en droog. Er waait een hete wind. De wolkenloze lucht is grijzig. Een kleine tornado draait boven de weg, een rode werveling in de lucht. Stof! Overal is stof. Op de grond, in de lucht, op papieren die je een uur laat liggen, in huis, in kantoor, op straat. Het is…
Thuis
Heimwee is voor mij een onbekend gevoel. Ik heb altijd de wens verandering op te zoeken, nieuwe plekken te ontdekken en nieuwe ervaringen mee te maken. Daar past het verlangen naar waar je vandaan komt niet goed bij. Na een paar weken vakantie zo snel mogelijk terug willen gaan, na een half jaar studie in…
Evacuatie
We zijn weg uit Wau. Vrijdagochtend zijn we met een speciaal door de Britse ambassade gecharterd vliegtuig opgehaald van de net heropende luchthaven in Wau en naar Juba gebracht. De afgelopen week was een heftige. Maandag en dinsdag zijn we naar ons werk gegaan, maar werden we rond 10 uur door onze collega’s weer naar…
10 mensen neergeschoten in Wau
Veiligheidstraining, veiligheidshandboek, een persoonlijk evacuatieplan. Instructies wat je klaar moet hebben staan om snel geëvacueerd te kunnen worden, zorg dat je water en eten voor minstens vijf dagen in huis hebt zodat je binnen kunt blijven. We zijn voorbereid op alle mogelijke risico’s voordat we hier gingen werken. Helemaal reëel werd het nooit. Tot vorige…
Gevangenis
Ik kwam aan in een comfortabele four-wheel drive, samen met twee andere vrouwen en twee mannen, waarvan één de chauffeur. We reden rustig naar de poort die na één keer claxonneren wijd open zwaaide. Op de binnenplaats waren gevangenen aan het werk om een nieuw gebouw neer te zetten. Voor het kantoor van de directeur…
Stammenstrijd
Wij/zij denken Mensen zijn sociale wezens die niet alleen kunnen functioneren. Daarom is het belangrijk tot welke groep(en) we behoren, het bepaalt voor een groot deel wie en wat we zijn. Nergens is zo goed zichtbaar hoe het werkt als op het schoolplein, waar de verschillende groepjes die bij elkaar klitten er zoveel mogelijk ook…
Vogels
De omgeving rond Wau is een waar vogelparadijs. Veel bomen, lang gras om in te schuilen, waterpoeltjes en genoeg voedsel. Op onze wandelingen (zondagochtend vanaf half zeven, drie tot vier uur lopen, daarna is het te warm) zien we dan ook veel vogels. Ik ben geen kenner en ken dus alleen de buizerds, gieren en…
“Een misverstand is de meest voorkomende vorm van menselijke communicatie”
De betekenis van mondelinge, persoonlijke communicatie wordt voor een deel overgebracht door gesproken woorden. De rest van de boodschap bestaat uit lichaamstaal en intonatie. In Zuid-Sudan is het deel dat bestaat uit die gesproken woorden soms een probleem, zeker als mensen niet of niet goed Engels praten. Dan worden de beide andere aspecten van communicatie…
Tussen wet en werkelijkheid
“Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren” (Elsschot). Ja, lastig soms, maar wat nou als die wetten niet in de weg staan? Als wat wettelijk toegestaan is geen relatie heeft met de daden van mensen? Zowel Amnesty International als Human Rights Watch hebben recent een rapport uitgebracht over wangedrag van…
Vakmanschap
Vakmanschap is een schaars goed hier. Het zijn rommelaars, ritselaars, met een gebrek aan kennis en ervaring in het vak dat ze uitoefenen. Meestal is dat niet meer dan lastig; als het achterwiel van je fiets los staat nadat de band vervangen is, als de afvoer in de keuken blijft lekken omdat ze denken dat…
Zwervers
De straten van Wau zijn vol met wezens die er niet alleen passeren maar er ook leven. Soms slapen ze er, aan de kant van de weg, op een muurtje of onder een afdakje. Soms zie je ze ergens zitten of liggen, in de hoop op wat aandacht of iets te eten. Meestal zijn ze…
Opa
Mijn opa en oma waren boeren. Ze hielden koeien, kippen en konijnen en opa had een grote groententuin. Die liefde voor het boerenbedrijf heeft hij tot zijn spijt niet aan zijn kleindochter doorgegeven. Koeien in de wei, kippen in een ren, prima, leuk, maar verder hoef ik er niets mee. Konijntjes waren wel erg lief…
Woning
We hebben een woning gevonden in het centrum van Wau. Er moest nog wel wat aan gerepareerd en schoongemaakt worden, maar inmiddels wonen we er echt. Zie hier de eerste foto’s. Vanwege veiligheidsredenen (VN-voorschrift: zorg dat je niet te gemakkelijk traceerbaar bent) geen foto’s van de buitenkant, maar dat is toch alleen een muur.
Groen
De kleur die veel mensen niet associëren met Zuid-Sudan: groen. Daarom dit keer een blog met foto’s om te laten zien hoe groen het land is.
Koningin
Met een witte huid val je hier op. Zo zeer, dat wij zelf opkijken als we een andere blanke op straat zien lopen. Dat geldt dus ook voor onszelf. Het betekent dat je continu aandacht krijgt en een bijzondere positie hebt. Op kantoor, als er iemand binnenkomt, als je zelf een organisatie bezoekt, maar ook…
Wau
Zuid-Sudan ligt aan de oostkant van Afrika. In het noorden ligt Noord-Sudan en met de klok mee grenst het land verder aan Ethiopie, Kenia, Uganda, Democratische Republiek Congo en de Centraal Afrikaanse Republiek. Zuid-Sudan is sinds 9 juli 2011 onafhankelijk. Vanaf 1954 tot 2005 heeft er een burgeroorlog gewoed. In 2005 werd vrede gesloten en…
Bankrekening
Een bankrekening. Iedereen in Nederland heeft er wel één, of twee of… Dat is hier anders. Banken zijn er hier wel, maar lang niet iedereen beschikt over een rekening. Het functioneren van het banksysteem is ook iets anders. Dat begint al bij het openen van een bankrekening. We hadden van VSO in Juba strikte instructies…
Landbouw
Naar Zuid-Sudan reizen is terug in de tijd gaan. Weinig sectoren waar dat zo zichtbaar is als in het boerenbedrijf. Veeteelt hier is nomadisch. De stammen volgen hun koeien, die vooral het water achterna gaan. Elkaars vee roven omdat dat dient als bruidsschat hoort daar bij, maar met de huidige beschikbaarheid van vuurwapens loopt dat…
Ik voel me thuis
Ik voel me op dit moment helemaal thuis in Wau. Het is grijs, het waait en de regen zwiept tegen de ramen. En dat gaat nog wel even duren. Meestal regent het hier een paar uur achter elkaar, en dan komt er een hoop water naar beneden. Het regent zo hard dat de straten veranderen…
Kwajok
Denken dat je iets weet van Zuid-Sudan als je Juba kent, is een misvatting. We dachten dat het land inmiddels iets verder ontwikkeld was dan wij van tevoren verwacht hadden. Ja, in Juba wel, en daar gaan de verdere ontwikkelingen ook heel snel. Maar de rest van het land? We vlogen van Juba naar Kwajok,…
Veiligheid
Veiligheid is een belangrijk gespreksonderwerp als je naar Zuid-Sudan gaat. Iedereen kent de verhalen over de oorlog met het noorden of de verschillende stammen die elkaars vee roven en mensen doden. En iedereen heeft dus een mening over de veiligheidssituatie hier. Het eerste wat we te doen kregen na aankomst in Juba was het volgen…
Chaos
Vergeet alles wat je weet over luchthavens als het gaat over Juba Airport. Geen comfortabele gates, geen bagagebanden waar je bagage “vanzelf” op verschijnt, geen winkels, geen organisatie. In plaats daarvan krijg je chaos. Georganiseerde chaos, maar toch. Stel je de aankomsthal voor als een ruimte van ongeveer 25 m2. In één hoek de visumbalie,…
Systeem
Een goed ontworpen systeem, procedures om zaken te regelen maken het leven eenvoudiger en overzichtelijker. Maar het vraagt ook iets, het vraagt dat mensen het systeem begrijpen en weten wat te doen in welke situatie. Hier op de luchthaven van Addis Abeba zijn zaken goed geregeld, totdat je niet helemaal het standaardpatroon volgt. Voor vertrek…
Vertrekdatum
De definitieve vertrekdatum en het vluchtschema zijn bekend! Op 1 juli vertrekken we ’s avonds naar Frankfurt met Lufthansa. Rond middernacht vliegen we dan met Ethiopian Airways naar Addis Abeba, waar we de volgende ochtend vroeg aankomen. Een paar uur later vliegen we dan, opnieuw met Ethiopian Airways, door naar Juba. In Juba blijven we…
Chryt 
Plaats een reactie